Inhoudsopgave
Wat zeggen de richtlijnen over handleidingen?
Europese Richtlijnen zijn opgenomen in nationale Europese wetgevingen. Onder de richtlijnen hangen normen. Een norm beschrijft hoe je aan de richtlijn kunt voldoen. Richtlijnen zijn gratis op te vragen of te downloaden. Normen zijn betaald.
Een voorbeeld: Richtlijn 2009/142/EG betreft de bescherming van personen tegen de gevaren van gastoestellen. Verschillende normen beschrijven vervolgens waaraan de diverse producten die met gas werken technisch moeten voldoen om aan de richtlijn te voldoen. Zo betreft NEN-EN 203 de norm voor grootkeuken gastoestellen. Omdat de richtlijn eisen stelt aan de handleiding van gastoestellen gaat de norm verder in op de aanvullende eisen die gesteld worden. De NEN 5509 Gebruikershandleidingen beschrijft aan welke voorwaarden de handleiding minimaal dient te voldoen.
Enkele belangrijke CE-richtlijnen, die uitgebreid ingaan op de eisen met betrekking to handleidingen, zijn de machinerichtlijn, EMC richtlijn en de laagspanningsrichtlijn. Deze richtlijnen en de gevolgen voor de hanleiding worden kort hieronder beschreven.
Meer informatie over normen met betrekking tot handleidingen vindt u hier.
De machinerichtlijn
De machinerichtlijn is van toepassing op machines. Hieronder vallen de volgende producten: machines, verwisselbare uitrustingsstukken, veiligheidscomponenten, hijs- en hefgereedschappen, kettingen, kabels en banden, verwijderbare mechanische overbrengingssystemen en niet voltooide machines. Producten die onder deze definitie vallen (op een aantal uitzonderingen na) dienen te voldoen aan de essentiële eisen van de richtlijn. De fabrikant of importeur is daarvoor verantwoordelijk en dient ook bepaalde administratieve verplichtingen te vervullen. Vervolgens krijgen de producten een CE-markering, waarmee zij vrij verhandelbaar zijn in de gehele Europese Economische Ruimte.
Naast de controle op de technische veiligheid, is controle van ontvangen documentatie ook erg belangrijk. De machinerichtlijn stelt in deze de meest verregaande eisen met betrekking tot de handleidingen. De gebruikershandleiding moet volledig en juist zijn met een verklaring die is opgesteld en ondertekend door de fabrikant.
In de huidige Richtlijn is opgenomen dat de fabrikant de gebruikershandleiding moet opstellen in één van de talen van de Gemeenschap. Daarnaast moet de handleiding worden vertaald naar de taal van of talen van het land waar de machine wordt gebruikt. Daarover mag bij de fabrikant geen onduidelijkheid bestaan. In afwijking hiervan is het toegestaan dat de onderhoudsinstructies die bestemd zijn voor gespecialiseerd personeel dat in dienst is van de fabrikant, of zijn in de gemeenschap gevestigde gevolmachtigde, slechts in één door dat personeel begrepen taal van de Gemeenschap gesteld zijn. Veelal zijn dit specifieke instellings- en onderhoudsvoorschriften, waar de gebruiker geen toegang of mogelijkheden toe heeft.
In de nieuwe machinerichtlijn zijn geen schokkende veranderingen aangebracht. In de gebruikershandleidingen dient echter wel aangegeven te worden of het de oorspronkelijke gebruiksaanwijzing of de vertaling van de oorspronkelijke gebruiksaanwijzing betreft.
EMC-richtlijn
EMC staat voor Elektro Magnetische Compatibiliteit. De richtlijn heeft betrekking op het EMC gedrag van elektrische apparaten, systemen en componenten. In 2004 is een nieuwe versie van de EMC-richtlijn opgesteld. Volgens deze nieuwe richtlijn, die na een overgangsperiode van enkele jaren de voorgaande versie volledig vervangt, hoeft de fabrikant in de meeste gevallen geen EMC-onderzoek meer te laten doen. Hij hoeft dan slechts te verklaren dat het product aan de richtlijn voldoet. In die gevallen is de fabrikant dan wel verplicht om volgens de aangewezen normen te werken.
EMC-richtlijn en de handleiding
De richtlijn zegt onder het kopje CE-markering onder andere het volgende over wat betrekking heeft op de handleiding:
- De fabrikant dient informatie te verstrekken over specifieke voorzorgsmaatregelen die tijdens de assemblage, de installatie, het onderhoud of het gebruik van het apparaat moeten worden getroffen. Dit om ervoor te zorgen dat het apparaat bij ingebruikname aan de in de richtlijn bedoelde beschermingseisen voldoet.
- De informatie die nodig is om het apparaat overeenkomstig haar bestemming te kunnen gebruiken, wordt vermeld in de instructies die het apparaat vergezellen.
Aan de hand van de technische documentatie moet de overeenstemming van het apparaat met de essentiële eisen kunnen worden beoordeeld. De technische documentatie moet betrekking hebben op het ontwerp en de vervaardiging van het apparaat en moet onder andere een algemene beschrijving van het apparaat bevatten en een bewijs van de overeenstemming met de eventueel beschikbare geharmoniseerde normen die volledig of gedeeltelijk worden toegepast. De EG-verklaring van overeenstemming bevat zaken zoals een gedateerde referentie van de specificaties waarmee het apparaat volgens de verklaring in overeenstemming is en de naam en het adres van de fabrikant.
De Laagspanningsrichtlijn
De laagspanningsrichtlijn is van toepassing op elektrisch materiaal bestemd voor een nominale wisselspanning tussen 50 V en 1000 V en een nominale gelijkspanning tussen 75V en 1500 V. De richtlijn stelt dat “De voornaamste kenmerken waarvan bekendheid en inachtneming noodzakelijk zijn voor gebruik overeenkomstig de bestemming en zonder gevaar, zijn op het elektrisch materiaal aangegeven of, indien dit niet mogelijk is, op een bijgevoegde gebruiksaanwijzing. Er worden verder echter geen voorschriften voor de inhoud van de gebruiksaanwijzing gegeven. Aangezien de veiligheidsinstructies vaak niet allemaal op het product zelf kunnen worden aangebracht, zal het in de meeste gevallen zo zijn dat er een handleiding dient te worden bijgevoegd.
De gebruiksaanwijzingen hoeven volgens de Laagspanningsrichtlijn niet verplicht in de taal van het land waar het product wordt gebruikt te worden verschaft. Tot slot dient ook volgens de Laagspanningsrichtlijn een EG verklaring van overeenstemming te worden afgegeven.
